ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΣ: Σοροί Πολωνών μισθοφόρων επιστρέφονται από την Ουκρανία για ταφή

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Ο ισχυρισμός διαδόθηκε από δίκτυο φιλορωσικής προπαγάνδας που δρα στην Ελλάδα. Το βίντεο προέρχεται από συμβολική διαδήλωση κατά της εμπλοκής της Πολωνίας στην Ουκρανία και οι σάκοι δεν περιέχουν πτώματα μισθοφόρων.

Τι ισχύει

Θα διαχωρίσουμε και θα αναλύσουμε τον ισχυρισμό σε δυο σκέλη. Πρώτα την πηγή προέλευσης και το δίκτυο διάδοσής του και κατόπιν την κατάρριψη του ισχυρισμού.

Προέλευση και δίκτυο διασποράς

Το βίντεο εμφανίστηκε στο ελληνόφωνο διαδίκτυο στις 12 Απριλίου 2024, μέσω δυο λογαριασμών (laralara2 και laralara) στο Χ (πρώην Twitter), που δημοσιεύουν αποκλειστικά φιλορωσική προπαγάνδα (στο εξωτερικό κυκλοφορεί τουλάχιστον από τις 27/3/2024). Ο, ή οι χειριστές των λογαριασμών δεν είναι ελληνόφωνοι, κάτι που φαίνεται από το γεγονός πως αναδημοσιεύουν υλικό στα Ελληνικά μέσω αυτόματης μετάφρασης. Με τους συγκεκριμένους λογαριασμούς έχουμε ασχοληθεί ξανά στο παρελθόν (δείτε εδώ και εδώ).

Λίγες ώρες μετά, ο ισχυρισμός αναπαράχθηκε από το pravda-gr.com, μια ιστοσελίδα ρωσικής προπαγάνδας που δημοσιεύει σε πολλές γλώσσες, ανάμεσά τους και στα Ελληνικά, αλλά το κάνει μέσω αυτόματης μετάφρασης στη γλώσσα μας, γεγονός που κάνει το κείμενο να είναι δυσνόητο κάποιες φορές.

Το pravda έχει βρεθεί από τις γαλλικές αρχές να είναι μια ιστοσελίδα που δημοσιεύει αποκλειστικά φιλορωσική προπαγάνδα. Συγκεκριμένα, στις 12 Φεβρουαρίου 2024 η Viginum, η γαλλική υπηρεσία παρακολούθησης της ξένης παραπληροφόρησης, ανακοίνωσε ότι εντόπισε προετοιμασίες για μια μεγάλη εκστρατεία παραπληροφόρησης στη Γαλλία, τη Γερμανία, την Πολωνία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, μέσω συγκεκριμένων ιστοσελίδων, η οποία συνδέεται εν μέρει με τη δεύτερη επέτειο της εισβολής του Βλαντίμιρ Πούτιν στην Ουκρανία και τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Ιούνιο. Όλοι οι ιστότοποι περιείχαν συχνά κείμενα που είχαν αντιγραφεί από φιλορωσικούς λογαριασμούς στα ΜΚΔ, ρωσικές και τοπικές ιστοσελίδες με φιλορωσικό περιεχόμενο. Χαρακτηριστικό του γνώρισμα είναι η αυτόματη μετάφραση των κειμένων από τα ρωσικά στις τοπικές γλώσσες, καθώς και η αυτοματοποιημένη αναδημοσίευση ισχυρισμών, κυρίως από κανάλια στο Telegram.

Σύμφωνα με το Business Daily, η Viginum δήλωσε ότι είχε αποκαλύψει ένα ρωσικό δίκτυο 193 ιστότοπων, το οποίο ονομάζει με την κωδική ονομασία “Portal Kombat”. Οι περισσότερες από αυτές τις ιστοσελίδες, όπως η topnews.uz.ua, δημιουργήθηκαν πριν από χρόνια και πολλές έμειναν αδρανείς. Πάνω από 50 από αυτές, όπως οι news-odessa.ru και pravda-en.com, που όπως προαναφέραμε έχει και ελληνική έκδοση (pravda-gr.com), δημιουργήθηκαν το 2022.

Κατόπιν, ο ισχυρισμός που βασίζεται στην αρχική ανάρτηση στο Χ, αναπαράχθηκε αυτούσιος από το pronews.gr, μια δημοφιλής ελληνική ιστοσελίδα που δημοσιεύει πολύ συχνά παραπληροφόρηση, συμπεριλαμβανομένης ρωσικής προπαγάνδας. Δείτε σχετικά παραδείγματα εδώ, εδώ, εδώ, εδώ και εδώ.

Συνεπώς, όσον αφορά την εξάπλωση του ισχυρισμού, μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα πως αποτελεί τυπικό παράδειγμα διάδοσης φιλορωσικής προπαγάνδας. Η δομή του δικτύου που χρησιμοποιήθηκε έχει ως εξής:
– Ξεκίνησε από λογαριασμού στα ΜΚΔ που δημοσιεύουν αποκλειστικά ρωσικής προελεύσεως παραπληροφόρηση,
– κατόπιν εμφανίστηκε σε ελληνόφωνη ρωσική ιστοσελίδα που σύμφωνα με τις γαλλικές αρχές ανήκει σε δίκτυο ιστότοπων που διαδίδουν φιλορωσική προπαγάνδα,
– και τέλος εμφανίστηκε σε ελληνική ιστοσελίδα που τακτικά δημοσιεύει προβαίνει σε παραπληροφόρηση υπέρ του Κρεμλίνου.

Το υπό εξέταση βίντεο του ισχυρισμού και τι πραγματικά ισχύει

Το βίντεο με τους σάκους με “πτώματα” προέρχεται από αντιπολεμική διαμαρτυρία πολιτών στις 23 Μαρτίου 2024, με τίτλο “Δεν είναι δικός μας πόλεμος”. Διοργανώθηκε από το ακροδεξιό γκρουπ “Rodacy Kamraci” στη Βαρσοβία ως διαμαρτυρία για την εμπλοκή της Πολωνίας με στρατεύματα στη ρωσική εισβολή της Ουκρανίας, υπέρ του Κιέβου.

Η Πολωνία έχει επισήμως αρνηθεί ότι θα στείλει στρατεύματα στην Πολωνία, ενώ ο ισχυρισμός πως η Πολωνία ετοιμάζεται για πόλεμο έχει καταρριφθεί από οργανισμούς διασταύρωσης ειδήσεων.

Συμπέρασμα

Ο ισχυρισμός διαδόθηκε από δίκτυο φιλορωσικής προπαγάνδας που δρα στην Ελλάδα. Το βίντεο προέρχεται από συμβολική διαδήλωση κατά της εμπλοκής της Πολωνίας στην Ουκρανία και οι σάκοι δεν περιέχουν πτώματα μισθοφόρων.