ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΣ: Η Ελληνική Δημοκρατία είναι μια Α.Ε., μια ιδιωτική εταιρεία της οποίας οι Έλληνες, δηλαδή ο πληθυσμός, είναι οι υπάλληλοί της, όπως αποδεικνύουν έγγραφα στην αμερικανική πύλη EDGAR.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Το γεγονός ότι η Ελληνική Δημοκρατία είναι καταχωρημένη στο EDGAR και διαθέτει αριθμό CIK δεν αποδεικνύει σε καμία περίπτωση ότι πρόκειται για ανώνυμη εταιρεία ή ιδιωτική επιχείρηση. Πρώτον, πρόκειται για τεχνική ορολογία της SEC που χρησιμοποιείται για να ταυτοποιεί κάθε εκδότη χρηματοπιστωτικών τίτλων και απλώς αντικατοπτρίζει ότι η Ελλάδα επέλεξε, σε μια δεδομένη στιγμή, να δανειστεί από την αμερικανική αγορά. Δεύτερον, το EDGAR δεν καταχωρεί μόνο εταιρείες, αλλά και κάθε κράτος που επιθυμεί να έχει πρόσβαση στην αμερικανική αγορά – η Ελλάδα δεν είναι η μόνη χώρα που διαθέτει αριθμό CIK. Τρίτον, το 2019 ο Νίκος Δένδιας, τότε υπουργός Εξωτερικών, είχε ήδη απαντήσει σε αυτούς τους ψευδείς ισχυρισμούς μέσω επίσημης επιστολής στη Βουλή.
Από τον Ιούνιο και μέχρι τον Αύγουστο, επανεμφανίστηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ισχυρισμοί σύμφωνα με τους οποίους έγγραφα στην αμερικανική πλατφόρμα της SEC, EDGAR, δείχνουν ότι η Ελληνική Δημοκρατία έχει μετατραπεί σε «ανώνυμη εταιρεία» (Α.Ε.), ως συνέπεια των μνημονίων που υπογράφηκαν το 2010. Η παρουσία της στη βάση δεδομένων EDGAR θεωρείται έτσι απόδειξη, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς αυτούς. Ορισμένες αναρτήσεις στο Facebook αναπαράγουν την επιστολή (αρχειοθετημένη εδώ) που απέστειλε στην Ελληνική Κυβέρνηση η τότε βουλευτής της «Ελληνικής Λύσης», Αναστασία-Αικατερίνη Αλεξοπούλου τον Νοέμβριο του 2019, με την οποία ρωτά πότε και με ποιο έγγραφο «η Ελλάδα έχασε την κυριαρχία της».
Άλλες αναρτήσεις κοινοποιούν βίντεο του 2023 στο TikTok και στο Facebook. Τα βίντεο αυτά συγκεντρώνουν χιλιάδες κοινοποιήσεις, 23.000 και 13.000 αντίστοιχα, και εκατοντάδες χιλιάδες προβολές, 904.000 και 754.000 αντίστοιχα (!!). Το βίντεο προέρχεται από το προφίλ της Ελένης Ιωάννου, μέλους του συνωμοσιολογικού και εθνικιστικού κινήματος «Πρώτα η Ελλάδα».
Τι γνωρίζουμε
Τι είναι το EDGAR; Πρόκειται για το ακρωνύμιο του Electronic Data Gathering, Analysis, and Retrieval System, δηλαδή της ηλεκτρονικής βάσης δεδομένων που διαχειρίζεται η Securities and Exchange Commission (SEC), η εποπτική αρχή των χρηματοπιστωτικών αγορών στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο ρόλος του EDGAR είναι να συγκεντρώνει και κυρίως να δημοσιοποιεί όλες τις οικονομικές και νομικές πληροφορίες που οι εταιρείες και, σε ορισμένες περιπτώσεις, ξένα κράτη, οφείλουν να καταθέτουν στην SEC όταν επιθυμούν να αντλήσουν κεφάλαια ή όταν οι τίτλοι τους είναι εισηγμένοι στην αμερικανική αγορά.
Συγκεκριμένα, περιλαμβάνει:
- ετήσιες και τριμηνιαίες οικονομικές εκθέσεις (με ακρωνύμια 10-K, 10-Q, 20-F, κ.λπ.),
- δηλώσεις καταχώρησης για εκδόσεις μετοχών ή ομολόγων (S-1, F-1, S-B…),
- ανακοινώσεις προς μετόχους (8-K),
- πληροφορίες για τα στελέχη και τις αμοιβές τους,
- καταχωρήσεις ξένων κυβερνήσεων όταν επιθυμούν να εκδώσουν χρέος στις ΗΠΑ.
Πρόκειται λοιπόν για ένα βασικό εργαλείο διαφάνειας και προστασίας των επενδυτών, που επιτρέπει σε οποιονδήποτε –επενδυτές, αναλυτές, δημοσιογράφους ή απλούς πολίτες– να ελέγχει δωρεάν την οικονομική υγεία μιας εταιρείας ή τους όρους μιας έκδοσης χρέους πριν επενδύσει.
Γιατί βρίσκεται η Ελλάδα στο EDGAR; Στην πλατφόρμα EDGAR φαίνεται ότι τον Μάρτιο του 2011 η Ελληνική Δημοκρατία κατέθεσε στην SEC μια δήλωση καταχώρησης, υπό τη μορφή του εντύπου S-B, η οποία είναι ορατή στη βάση δεδομένων.
Όταν ένα κράτος ή ένας ξένος θεσμός θέλει να δανειστεί από την αμερικανική αγορά, οφείλει να καταθέσει αίτηση στην SEC μέσω του EDGAR. Κάθε οντότητα που αλληλεπιδρά με αυτή τη βάση δεδομένων λαμβάνει έναν μοναδικό αριθμό που ονομάζεται Central Index Key (CIK). Αυτός ο αριθμός λειτουργεί σαν «μητρώο» μέσα στη SEC και το EDGAR: επιτρέπει τη μόνιμη ταυτοποίηση ενός εκδότη και την αναζήτηση όλων των καταχωρήσεών του στη βάση. Είτε πρόκειται για μια πολυεθνική είτε για ένα κυρίαρχο κράτος, κάθε φορέας που θέλει να έχει πρόσβαση στην αμερικανική αγορά λαμβάνει CIK. Αυτός που έλαβε η Ελλάδα είναι ο CIK 0000931106, όπως φαίνεται στην πλατφόρμα και δεν είναι “ΑΦΜ” όπως υποστηρίζουν διάφορες θεωρίες συνωμοσίας που κυκλοφορούν τα τελευταία χρόνια, ειδικά μετά το 2017, από οπαδούς του Αρτέμη Σώρρα.
Το όνομα του προξένου Χαράλαμπου Ροκάνα εμφανίζεται στο EDGAR επειδή είναι ο νόμιμος εκπροσώπους της Ελληνικής Δημοκρατίας στις Ηνωμένες Πολιτείες. Δεν είναι υπεύθυνος για τα ίδια τα ομόλογα, αλλά μόνο για τον νομικό και διοικητικό συντονισμό.
Ο όρος «company» στο EDGAR για την Ελλάδα και το CIK είναι ένας γενικός όρος της πλατφόρμας, μια τυποποίηση του συστήματος της SEC. Είτε πρόκειται για την Apple, τη Microsoft, τον Καναδά είτε για την Ελληνική Δημοκρατία, το EDGAR κατατάσσει κάθε φορέα που εκδίδει χρηματοπιστωτικούς τίτλους (μετοχές, ομόλογα ή κρατικό χρέος) στη γενική κατηγορία των companies.
Παράδειγμα: ο Καναδάς διαθέτει το CIK 0000230098, η Ιταλία το 0000052782, κτλ.
Στην περίπτωση της Ελλάδας, η καταχώρηση του Μαρτίου 2011 στόχευε στο να δώσει τη δυνατότητα να εκδώσει και να πουλήσει ομόλογα σε Αμερικανούς επενδυτές. Συγκεκριμένα, επρόκειτο για μια προκαταρκτική άδεια — μια μορφή shelf registration — που επέτρεπε την έκδοση, σε διαδοχικές δόσεις, ομολόγων ύψους αρκετών δισεκατομμυρίων δολαρίων. Κάθε έκδοση θα συνοδευόταν από ένα λεπτομερές συμπλήρωμα στο ενημερωτικό δελτίο με τους ακριβείς οικονομικούς όρους.
Το πλαίσιο είναι βεβαίως κρίσιμο: το 2010-2011 η Ελλάδα πλήττεται από την κρίση του χρέους. Για να συνεχίσει να χρηματοδοτείται, έπρεπε να βρει αγοραστές για τα ομόλογά της εκτός Ευρώπης. Η αμερικανική αγορά είναι πλούσια σε επενδυτικά κεφάλαια, τράπεζες και θεσμικούς επενδυτές.
Η Ελλάδα δεν αποτελεί εξαίρεση. Πολλές άλλες χώρες χρησιμοποιούν το EDGAR για να προσεγγίσουν Αμερικανούς επενδυτές. Η Ισπανία, η Ιταλία, η Πορτογαλία ή ακόμη και η Γαλλία έχουν καταχωρήσει εκεί εκδόσεις κρατικών ομολόγων. Χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η Βραζιλία ή το Μεξικό, καταφεύγουν επίσης σε αυτό για να πουλήσουν το χρέος τους σε δολάρια. Ακόμη και υπερεθνικοί θεσμοί, όπως η Παγκόσμια Τράπεζα ή η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, καταθέτουν τακτικά τα ενημερωτικά τους δελτία στο EDGAR.
Αυτά τα στοιχεία δείχνουν ότι το γεγονός πως η Ελλάδα βρίσκεται στην πλατφόρμα EDGAR δεν είναι παρά μια χρηματοοικονομική διαδικασία, που δεν έχει καμία σχέση με την κυριαρχία της χώρας. Απλώς εξέδωσε ομόλογα στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως έκαναν δεκάδες άλλα κράτη. Η εγγραφή στο EDGAR και η απόδοση CIK είναι μια τεχνική διαδικασία και σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει «ιδιωτικοποίηση» μιας χώρας ή «απώλεια κυριαρχίας».
Εξάλλου, το 2019, κατόπιν της κοινοβουλευτικής ερώτησης της Αναστασίας-Αικατερίνης Αλεξοπούλου, της Ελληνικής Λύσης, ο Νίκος Δένδιας, τότε υπουργός Εξωτερικών, είχε ήδη απαντήσει αναλυτικά, διαψεύδοντας κατηγορηματικά τον ισχυρισμό.
Συμπέρασμα
Το γεγονός ότι η Ελληνική Δημοκρατία είναι καταχωρημένη στο EDGAR και διαθέτει αριθμό CIK δεν αποδεικνύει σε καμία περίπτωση ότι πρόκειται για ανώνυμη εταιρεία ή ιδιωτική επιχείρηση. Πρώτον, πρόκειται για τεχνική ορολογία της SEC που χρησιμοποιείται για να ταυτοποιεί κάθε εκδότη χρηματοπιστωτικών τίτλων και απλώς αντικατοπτρίζει ότι η Ελλάδα επέλεξε, σε μια δεδομένη στιγμή, να δανειστεί από την αμερικανική αγορά. Δεύτερον, το EDGAR δεν καταχωρεί μόνο εταιρείες, αλλά και κάθε κράτος που επιθυμεί να έχει πρόσβαση στην αμερικανική αγορά – η Ελλάδα δεν είναι η μόνη χώρα που διαθέτει αριθμό CIK. Τρίτον, το 2019 ο Νίκος Δένδιας, τότε υπουργός Εξωτερικών, είχε ήδη απαντήσει σε αυτούς τους ψευδείς ισχυρισμούς μέσω επίσημης επιστολής στη Βουλή.