ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΣ: Οι ρωσικές δυνάμεις συνέλαβαν Βρετανούς αξιωματικούς σε επιδρομή σε ουκρανική βάση στην Μαύρη Θάλασσα.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Ο ισχυρισμός ξεκίνησε από ανάρτηση στο Substack στις 26 Ιουλίου 2025 που χρησιμοποιεί βίντεο και εικόνες που δημιουργήθηκαν με τεχνητή νοημοσύνη για να απεικονίσει ψευδώς τους δυο “Βρετανούς αξιωματικούς”. Κατόπιν, διαδόθηκε περισσότερο με τη χρήση του δικτύου παραπληροφόρησης Pravda/Portal Kombat, καθώς και άλλων αναξιόπιστων μέσων και αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, χωρίς την παραμικρή απόδειξη. Συνεπώς, ο ισχυρισμός στερείται οποιασδήποτε τεκμηρίωσης.
Η υποτιθέμενη σύλληψη των Βρετανών αξιωματικών, Συνταγματάρχη Edward Blake, Αντισυνταγματάρχη Richard Caroll και ενός μη κατονομαζόμενου συμβούλου κυβερνοασφάλειας της MI6 από ρωσικές ειδικές δυνάμεις στο Οτσάκιβ, στην περιφέρεια Μικολάιβ της Ουκρανίας, άρχισε να εμφανίζεται ως ισχυρισμός από τις 26 Ιουλίου και έπειτα. Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς, οι Βρετανοί αξιωματικού πιάστηκαν κατά τη διάρκεια της επιχείρησης, που ονομάστηκε «Skat-12», να βοηθούν τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις να καθοδηγούν πυραύλους και drones, καθώς και να πραγματοποιούν κυβερνοεπιθέσεις.
Ο ισχυρισμός ξεκίνησε από ανάρτηση στο Substack του “Dr.” Ignacy Nowopolski, ενός αυτοαποκαλούμενου πολιτικού σχολιαστή, που δημοσιεύει άρθρα γνώμης, εστιάζοντας στον πόλεμο στην Ουκρανία, το ΝΑΤΟ και τη διεθνή γεωπολιτική. Τα κείμενά του συχνά υιοθετούν φιλορωσική, αντιδυτική και αντιεπιστημονική ρητορική, καθώς και συνωμοσιολογικές αναλύσεις. O Ignacy Nowopolski πλαισιώνει την ανάρτησή του με ένα βίντεο, το οποίο υποτίθεται πως απεικονίζει τους δυο Βρετανούς αξιωματικούς.
Ωστόσο το βίντεο και οι εικόνες μέσα σε αυτό έχουν δημιουργηθεί με τεχνητή νοημοσύνη και είναι ψεύτικες, κάτι που διαπιστώνεται εύκολα με τη χρήση εργαλείων όπως το HIVE AI, αλλά και προσεκτική παρατήρηση, όπου βλέπουμε πως το πηλίκιο του “αξιωματικού” στα αριστερά, δεν έχει γείσο:
Κατόπιν, ο ισχυρισμός διαδόθηκε ακόμη περισσότερο μέσα από αναρτήσεις σε ανώνυμους λογαριασμούς, αρχικά στο Telegram (π.χ. Милитарист), κατόπιν σε ρωσικές ιστοσελίδες όπως η gazeta.ru και η info24.ru και στη συνέχεια διαδόθηκε μέσω του δικτύου παραπληροφόρησης Pravda/Portal Kombat, σε διάφορες χώρες και γλώσσες, συμπεριλαμβανομένων των news-pravda.com, uk.news-pravda.com, poland.news-pravda.com, au.news-pravda.com, france.news-pravda.com και francais.news-pravda.com, αλλά και από την EADaily, μια ιστοσελίδα που αναπαράγει προπαγάνδα υπέρ του Κρεμλίνου. Η “είδηση” παρείσφρησε σε κροατικές (index.hr), σερβικές (b92.net) και γαλλικές (reseauinternational.net) ιστοσελίδες, και αναπαράχθηκε ακόμη και από τον ακροδεξιό, συνωμοσιολόγο ραδιοφωνικό σχολιαστή Hall Turner.
Ο ισχυρισμός εμφανίστηκε στη συνέχεια και σε ελληνικές ιστοσελίδες όπως στο pronews.gr (εδώ και εδώ), στο bankingnews.gr, στο makeleio.gr, στο voicenews.gr (συμφερόντων Κυριάκου Βελόπουλου), στο europost.gr και στο iskra.gr, με τα δυο τελευταία να χρησιμοποιούν μια άλλη εικόνα τεχνητής νοημοσύνης που “δείχνει” τους δυο Βρετανούς αξιωματικούς που δήθεν αιχμαλωτίστηκαν. Η συγκεκριμένη εικόνα είχε προηγουμένως χρησιμοποιηθεί και από το Pravda/Portal Kombat:
Ο ισχυρισμός έγινε viral στα μέσα κοινωνικής δικτύωσεις με εκατοντάδες κοινοποιήσεις:
Ωστόσο, κανένα δυτικό μέσο ενημέρωσης, όπως το BBC, το Reuters ή ο Guardian, δεν έχει αναφέρει το περιστατικό, και η βρετανική κυβέρνηση δεν έχει αναγνωρίσει δημοσίως τη σύλληψη εν ενεργεία αξιωματικών, κάτι που θα αποτελούσε σημαντική κλιμάκωση αν ήταν αληθές. Επίσης, δεν έχουν κυκλοφορήσει πραγματικές φωτογραφίες των “αιχμαλώτων”. Ο ισχυρισμός εντάσσεται στο γενικότερο πλαίσιο ρητορικών παραπληροφόρησης για την παρουσία δυτικών/νατοϊκών στρατιωτών που πολεμούν στο πλευρό της Ουκρανίας. Ανάλογους ισχυρισμούς έχουμε εξετάσει ξανά στο παρελθόν εδώ και εδώ.
Συμπερασματικά, ο ισχυρισμός ξεκίνησε από ανάρτηση στο Substack στις 26 Ιουλίου 2025 που χρησιμοποιεί βίντεο και εικόνες που δημιουργήθηκαν με τεχνητή νοημοσύνη για να απεικονίσει ψευδώς τους δυο “Βρετανούς αξιωματικούς”. Κατόπιν, διαδόθηκε περισσότερο με τη χρήση του δικτύου παραπληροφόρησης Pravda/Portal Kombat, καθώς και άλλων αναξιόπιστων μέσων και αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, χωρίς την παραμικρή απόδειξη. Συνεπώς, ο ισχυρισμός στερείται οποιασδήποτε τεκμηρίωσης.