ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ: Εικόνες και βίντεο παρουσιάζουν τον σεισμό στη Ρωσία και το τσουνάμι που ακολούθησε. Ένα βίντεο δείχνει επίσης φάλαινες μπελούγκα που ξεβράστηκαν σε παραλία μετά το τσουνάμι.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Τα μονταρισμένα βίντεο περιλαμβάνουν πολλές σκηνές από διαφορετικά γεγονότα και διαφορετικές χρονικές στιγμές: κύματα στις ακτές της Τουρκίας το 2023 και κύματα από καταιγίδα στις ρωσικές ακτές της Μαύρης Θάλασσας το 2023. Οι εικόνες με έπιπλα που καταρρέουν γύρω από ένα άτομο προέρχονται από τον σεισμό στην Ταϊλάνδη και στη Μιανμάρ τον Μάρτιο του 2025. Τέλος, το βίντεο με τα μπελούγκα χρονολογείται από το 2023 στην Καμτσάτκα.
Στις 30 Ιουλίου, σεισμός μεγέθους 8,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ έπληξε την Άπω Ανατολή της Ρωσίας, κοντά στις ακτές της χερσονήσου Καμτσάτκα. Μετά τον σεισμό, εκδόθηκαν προειδοποιήσεις για τσουνάμι σε όλο τον Ειρηνικό, συμπεριλαμβανομένων της Ιαπωνίας, της Χαβάης, της Καλιφόρνιας, της Αλάσκας, του Περού και της Χιλής.
Πολλά βίντεο και εικόνες άρχισαν να κυκλοφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μετά τον σεισμό. Ωστόσο, πολλά από αυτά αποσπάστηκαν από το αρχικό τους πλαίσιο και κοινοποιήθηκαν παραπλανητικά με τον ισχυρισμό ότι δείχνουν γεγονότα που σχετίζονται με τον σεισμό και το τσουνάμι.
Οι εικόνες του «τσουνάμι»
Ένα βίντεο διάρκειας 2:05 που δημοσιεύθηκε στο Facebook στις 30 Ιουλίου δείχνει ένα μοντάζ αποτελούμενο συνολικά από πέντε αποσπάσματα. Κάθε ένα από αυτά παρουσιάζει τεράστια κύματα να χτυπούν ακτές και δρόμους και να εισέρχονται σε αυλές οικιστικών συγκροτημάτων.
Ωστόσο, μία αντίστροφη αναζήτηση βίντεο έδειξε ότι κανένα από αυτά τα αποσπάσματα δεν σχετίζεται με το τσουνάμι που ακολούθησε τον σεισμό στη Ρωσία το 2025.
Το πρώτο απόσπασμα (0:00-0:17) δείχνει κύματα να χτυπούν τις τουρκικές ακτές το 2023, όπως φαίνεται και σε αυτό το βίντεο που δημοσιεύθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2023. Σύμφωνα με την περιγραφή, πρόκειται για κύματα που προκλήθηκαν από την καταιγίδα Μπετίνα, η οποία έπληξε τη Μαύρη Θάλασσα το 2023. Οι πιο πληγείσες χώρες ήταν η Ουκρανία και η Ρωσία.
Το δεύτερο απόσπασμα (0:17-0:39) προέρχεται επίσης από το 2023, όπως φαίνεται σε βίντεο στο YouTube που ανέβηκε στις 28 Νοεμβρίου 2023. Στο απόσπασμα διακρίνονται τα ίδια σταθμευμένα φορτηγά στον δρόμο. Περαιτέρω έρευνα μάς οδήγησε στο ίδιο απόσπασμα δημοσιευμένο σε άρθρο στα τουρκικά, επίσης στις 28 Νοεμβρίου 2023. Εκεί αναφέρεται ότι πρόκειται για κύματα που χτυπούν την ακτή του Τιρεμπολού, στις τουρκικές ακτές της Μαύρης Θάλασσας.
Το τρίτο απόσπασμα (0:39–1:20) δείχνει κύματα να εισβάλλουν σε ξενοδοχειακό συγκρότημα στο Σότσι, όπως αναφέρεται στη ρωσική περιγραφή του βίντεο που δημοσιεύθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2023. Το ίδιο απόσπασμα εμφανίζεται και σε εκπομπή του καναλιού Mega στις 29 Νοεμβρίου 2023, η οποία επίσης αναφέρεται στην καταιγίδα που έπληξε τις ρωσικές ακτές της Μαύρης Θάλασσας τον Νοέμβριο του 2023.
Το τέταρτο απόσπασμα (1:20–1:49) δείχνει επίσης κύματα ως αποτέλεσμα της καταιγίδας του Νοεμβρίου 2023, όπως φαίνεται σε ανάρτηση στο X στις 26 Νοεμβρίου 2023, η οποία κοινοποιεί το ίδιο απόσπασμα.
Τέλος, το πέμπτο απόσπασμα (1:49–2:05) παρουσιάζει και αυτό την ίδια καταιγίδα του 2023: το εντοπίσαμε στο YouTube, δημοσιευμένο στις 27 Νοεμβρίου 2023.
Μια άλλη ανάρτηση στο Facebook, από το μέσο ενημέρωσης VoiceNews.gr, δημοσιεύει μια εικόνα που δείχνει ένα κύμα να καταπίνει μια αποβάθρα, με τη λεζάντα: «“ΤΣΟΥΝΑΜΙ” στην Ιαπωνία μετά τον “ΣΕΙΣΜΟ” στη Ρωσία – “ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ” στη δυτική ακτή των ΗΠΑ. Ένας ισχυρός σεισμός 8,8 Ρίχτερ στη Ρωσία προκάλεσε τσουνάμι και τεράστια κινητοποίηση κατά μήκος των ακτών του Ειρηνικού. Πώς επηρεάζονται Ιαπωνία, ΗΠΑ και άλλες περιοχές; Οι προειδοποιήσεις και οι πρώτες εικόνες σοκ είναι εδώ».
Ωστόσο, πουθενά στην ανάρτηση δεν διευκρινίζεται ότι πρόκειται για φωτογραφία από το τσουνάμι της 11ης Μαρτίου 2011 που έπληξε την Ιαπωνία. Η συγκεκριμένη εικόνα είχε κάνει τον γύρο του κόσμου και περιλαμβάνεται σε αυτό το άρθρο του πρακτορείου Reuters.
Βίντεο από τον σεισμό στην Ταϊλάνδη και τη Μιανμάρ
Στα βίντεο που δημοσιεύθηκαν στο Facebook από τα NewsBreak, CNN Greece και Reporter.gr, αν και περιλαμβάνονται όντως πλάνα από τον σεισμό στη Ρωσία στις 30 Ιουλίου 2025, περιέχεται και ένα απόσπασμα όπου φαίνονται έπιπλα να πέφτουν γύρω από ένα άτομο κατά τη διάρκεια σεισμού.
Ωστόσο, το συγκεκριμένο απόσπασμα χρονολογείται τουλάχιστον από τις 30 Μαρτίου 2025, όπως διαπιστώσαμε από σχετική ανάρτηση στο X. Πιθανότατα πρόκειται για τον σεισμό που έπληξε την Ταϊλάνδη και τη Μιανμάρ στις 28 Μαρτίου 2025, προκαλώντας χιλιάδες θανάτους και εκτεταμένες υλικές ζημιές.
Μπελούγκα που ξεβράστηκαν το 2023
Τέλος, ένα βίντεο στο Facebook δείχνει φάλαινες μπελούγκα που έχουν ξεβραστεί σε μια παραλία. Το βίντεο συνοδεύεται από τον ισχυρισμό ότι τα ζώα ξεβράστηκαν μετά το τσουνάμι στην Καμτσάτκα.
Ωστόσο, το ίδιο βίντεο είχε δημοσιευτεί στο YouTube στις 13 Αυγούστου 2023. Η ρωσική περιγραφή αναφέρει: «Κάτοικοι της Καμτσάτκα εμπόδισαν τον θάνατο μιας οικογένειας μπελούγκων». Ένα άρθρο του τοπικού Τύπου, επίσης από τις 13 Αυγούστου 2023, δημοσιεύει το ίδιο βίντεο και σημειώνει ότι κάτοικοι της περιοχής έσπευσαν να βοηθήσουν τα ζώα.
Συμπέρασμα
Τα βίντεο δείχνουν κύματα από την καταιγίδα που έπληξε τη Μαύρη Θάλασσα και τις τουρκικές και ρωσικές ακτές τον Νοέμβριο του 2023, καθώς και τον σεισμό στην Ταϊλάνδη και τη Μιανμάρ τον Μάρτιο του 2025. Η εικόνα προέρχεται από το τσουνάμι που έπληξε την Ιαπωνία το 2011. Τα μπελούγκα ξεβράστηκαν το 2023 στην Καμτσάτκα. Κανένα από αυτά τα βίντεο ή εικόνες δεν σχετίζεται με τον σεισμό που έπληξε την Άπω Ανατολή της Ρωσίας στις 30 Ιουλίου 2025.