Το άρθρο ενημερώθηκε με επιπλέον πληροφορίες. Δείτε στο τέλος.
ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΣ: Η Ινδία μπλόκαρε την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στα BRICS.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Ο ισχυρισμός προέρχεται από δηλώσεις Τούρκου πρώην διπλωμάτη, για τις οποίες ο ίδιος δήλωσε ότι παρερμηνεύτηκαν. Η Τουρκία διέψευσε τον ισχυρισμό. Κατά την πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής των BRICS, δεν συζητήθηκε το θέμα της ένταξης της Τουρκίας με οποιαδήποτε ιδιότητα. Οι ισχυρισμοί στα ελληνικά δημοσιεύματα παρουσιάζονται με ελλιπές περιεχόμενο.
Ο ισχυρισμός κυκλοφόρησε ευρέως στα ΜΚΔ και σε ΜΜΕ, στην Ελλάδα και την Κύπρο. Για παράδειγμα, ΣΚΑΪ, kathimerini.gr, newsit.gr, lifo.gr, eretikos.gr, onalert.gr, politis.com.cy. Το θέμα απασχόλησε εκτενώς και τα τουρκικά ΜΜΕ.
Τι ισχύει
Οι BRICS είναι μια ομάδα αναδυόμενων οικονομιών που αποτελείται από τις χώρες Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική. Το ακρωνύμιο προέρχεται από τα αρχικά γράμματα των ονομάτων αυτών των χωρών στα αγγλικά (Brazil, Russia, India, China, South Africa). Η ομάδα ιδρύθηκε αρχικά ως BRIC το 2009 από τις τέσσερις πρώτες χώρες, και το 2010 προστέθηκε η Νότια Αφρική, δίνοντάς της τη σημερινή της μορφή. Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά, οι κύριοι στόχοι των BRICS είναι η προώθηση της οικονομικής συνεργασίας, η ενίσχυση της εμπορικής και επενδυτικής συνεργασίας και η μείωση της εξάρτησής τους από δυτικούς θεσμούς, όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) και την Παγκόσμια Τράπεζα.
Από τις 22 έως τις 24 Οκτωβρίου 2024, έλαβε χώρα στο Καζάν της Ρωσίας η σύνοδος κορυφής των BRICS. Στη συνάντηση, οι ηγέτες συζήτησαν την ενίσχυση της οικονομικής συνεργασίας και την πρόταση δημιουργίας ενός ανεξάρτητου συστήματος πληρωμών, με στόχο τη μείωση της εξάρτησης από το αμερικανικό δολάριο.
Όσον αφορά τον υπό εξέταση ισχυρισμό, τα δημοσιεύματα επικαλούνται άρθρο της Bild.
Η Bild, επικαλούμενη τον Τούρκο πρώην διπλωμάτη Sinan Ulgen, του Carnegie Europe, αναφέρει ότι η Ινδία θα μπλοκάρει την ένταξη της Τουρκίας στο μπλοκ των αναδυόμενων οικονομιών, λόγω των στενών δεσμών που έχει με το «εχθρικό» Πακιστάν. Το δημοσίευμα της Bild αναφέρει:
Η Ινδία καταστρέφει το όνειρο του Ερντογάν.
Ο πρώην Τούρκος διπλωμάτης εξήγησε στην εφημερίδα BILD ότι η Ινδία εμπόδισε την ένταξη της Τουρκίας στους BRICS. Ο λόγος: οι στενές σχέσεις της Άγκυρας με το Πακιστάν, το οποίο θεωρείται εχθρικό από την Ινδία. Επειδή η ένταξη στους BRICS απαιτεί ομοφωνία, η υποψηφιότητα της Τουρκίας δεν θα είχε πιθανότητες να προχωρήσει.
Ωστόσο, ο Ulgen έσπευσε μέσω ανάρτησης στο X να διευκρινίσει πως τα λεγόμενά του παρερμηνεύθηκαν:
“Έδωσα συνέντευξη στην Bild σχετικά με το θέμα των BRICS, αλλά οι λεπτομέρειες της κατάστασης δεν αποτυπώθηκαν στο άρθρο. Είναι αλήθεια ότι η Ινδία κρατά μια επιφυλακτική στάση απέναντι στην ένταξη της Τουρκίας, ωστόσο δεν υπήρχε ανάγκη για επίσημο βέτο, καθώς το θέμα δεν τέθηκε σε ψηφοφορία. Πέρα από την Ινδία, αρκετές άλλες χώρες στους BRICS είναι επιφυλακτικές σχετικά με τη γρήγορη επέκταση και διστάζουν να προχωρήσουν χωρίς περαιτέρω συναίνεση. Προς το παρόν δεν υπάρχει ομοφωνία σε αυτό το ζήτημα.“
Η kathimerini.gr και η lifo.gr αναφέρουν την ανάρτηση του Ulgen, ωστόσο διατηρήσαν τους τίτλους, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει τον αναγνώστη σε λάθος συμπέρασμα.
Τον ισχυρισμό πως η Ινδία μπλόκαρε την Τουρκία από τους BRICS, διάψευσε κατηγορηματικά το γραφείο Τύπου της Τουρκικής Προεδρίας, τονίζοντας πως η διαδικασία ένταξης άλλων χωρών δεν ήταν στην ατζέντα της Διευρυμένης Συνόδου Ηγετών που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής των BRICS.
Η Τουρκία υπέβαλε αίτημα για ένταξη στους BRICS στις αρχές Σεπτεμβρίου 2024. Ωστόσο, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει εκφράσει ενδιαφέρον για την ένταξη της Τουρκίας, δηλώνοντας σε διάφορες περιστάσεις ότι η χώρα θα επιθυμούσε να συμμετάσχει σε αυτή την ομάδα. Παρόλα αυτά, δεν υπάρχει μέχρι στιγμής επίσημη διαδικασία εξέτασης της αίτηση για την ένταξη της Τουρκίας στους BRICS.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Ο ισχυρισμός προέρχεται από δηλώσεις Τούρκου πρώην διπλωμάτη, για τις οποίες ο ίδιος δήλωσε ότι παρερμηνεύτηκαν. Η Τουρκία διέψευσε τον ισχυρισμό. Κατά την πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής των BRICS, δεν συζητήθηκε το θέμα της ένταξης της Τουρκίας με οποιαδήποτε ιδιότητα. Οι ισχυρισμοί στα ελληνικά δημοσιεύματα παρουσιάζονται με ελλιπές περιεχόμενο.
Ενημέρωση άρθρου, 29/10/2024:
Κατόπιν ερωτήματός μας προς τον Sinan Ulgen, λάβαμε την παρακάτω γραπτή απάντηση:
“Όταν μίλησα στην Bild, τους είπα ότι υπήρχαν δύο εμπόδια. Το πρώτο ήταν ότι δεν υπήρχε ακόμη ομοφωνία μεταξύ των μελών των BRICS για μία επιταχυμένη διεύρυνση. Δεύτερον, η Ινδία είχε επιφυλάξεις σχετικά με την ένταξη της Τουρκίας λόγω των στενών δεσμών της χώρας με το Πακιστάν. Η ιστορία αναφέρθηκε στη συνέχεια από τρίτους, σαν να είχε η Ινδία ασκήσει βέτο στην Τουρκία. Αυτό δεν ισχύει απολύτως, καθώς λόγω έλλειψης συναίνεσης, το ζήτημα της διεύρυνσης δεν αποτελούσε μέρος της επίσημης ατζέντας. Άρα, η Ινδία δεν άσκησε ποτέ βέτο στην Τουρκία. Ελπίζω να είναι ξεκάθαρο.“